روز شنبه نهم نوامبر ۲۰۲۴، دومین سمینار «فعالین جامعه مدنی آذربایجان» تحت عنوان “نقش آذربایجان در شکلگیری دمکراسی پایدار در ایران” در دانشگاه هامبورگ برگزار شد. این سمینار به دو بخش به اجرا گذاشته شد: بخش اول به زبان ترکی و بخش دوم به زبان فارسی. سمینار از ساعت ده و نیم صبح تا شش و نیم عصر ادامه داشت. محور اصلی این کنفرانس، بررسی موضوع دموکراسی پایدار و نقش آذربایجان در راستای تحقق آن در ایران بود. در واقع، تمرکز بر اهمیت دموکراسی و آلترناتیو جمهوری فدرال در ایران و مشارکت جامعه مدنی آذربایجان در آن فرآیند، هدف اصلی این سمینار را تشکیل میداد. 

هدف این کنفرانس، ایجاد بستری برای بررسی مسائل مهم جامعه آذربایجان، ملیتهای غیرفارس به حاشیه رانده شده و توسعه دموکراسی رادیکال در ایران بود. برنامه به نحوی تنظیم شده بود که شرکت‌کنندگان بتوانند با رویکردهای مختلف در هر دو بخش آشنا شوند و نظرات متفاوت را در مورد چالش‌ها و فرصت‌های موجود برای دموکراسی رادیکال در آلترناتیو جمهوری فدراتیو در ایران را بشنوند.

اهداف کنفرانس با تاکید بر اهمیت تعامل میان‌ نیروهای سیاسی، ضرورت تبادل نظر در راستای دموکراسی پایدار در روند آتی بود. هدف این بود که مخاطبان بتوانند چالش‌های اجتماعی، سیاسی، و فرهنگی را در کنار راه‌حل‌های پیشنهادی مورد توجه قرار دهند. 

سخنرانان و موضوعات بخش اول (به زبان ترکی)

سیمین صبری: تنوع ستم ملی علیه ملل به حاشیه رانده‌شده در ایران، با تمرکز بر تاریخچه ستم ملی علیه ترک‌های ایران.

ایواز طاها: راهبردها در زمینه دموکراتیزه کردن سیاست زبانی در ایران، بررسی انحصار و تنوع.

حسن افراز: آذربایجان به عنوان پشتیبان دموکراسی.

فاطمه باباخانی: تسهیلگری محلی زنان ، توجه به گروه های به‌حاشیه رانده شده و روستایی.

در این بخش، سخنرانی‌ها حول مسائل تبعیض ملی و سیاست‌های فرهنگی متمرکز بوده و راهکارهای تقویت دموکراسی و کاهش انحصار سیاسی و فرهنگی را مورد بررسی قرار داده‌اند. این مباحث به دنبال تبیین نقش آذربایجان در فرآیندهای دموکراسی و تقویت همگرایی سیاسی و فرهنگی به بررسی گذاشته شد.

سخنرانان و موضوعات بخش دوم (به زبان فارسی)

یونس شاملی: چرایی تشکیل سمینار و ضرورت پرداختن به تئوری سیاسی برای تغییر دمکراتیک در ایران.

میثم بادامچی: تمرکز بر جمهوری‌خواهی جامعه‌محور با تمرکز بر موضوع ملیتهای غیرفارس و فدرالیسم.

دکتر محمدرضا نیکفر: جمهوری‌خواهی جامعه‌محور، فدرالیسم و مسئله آذربایجان.

زهرا باقری شاد: نیاز جنبش زنان ایران به فمینیسم ضد تبعیض.

مهران براتی: نقش احزاب و تشکل‌های سیاسی اپوزیسیون در تحقق دموکراسی.

 خانم شیرین عبادی: نقش تشکل‌های حقوق بشری آذربایجان در توسعه پایدار در تاکید به فدرالیسم در ایران.

رضوان مقدم: بررسی وضعیت زنان در آذربایجان و چالش‌های جنسیتی.

کیقباد اسماعیل‌پور:  عدم تمرکز، ضرورت حاکمیت دموکراتیک در ایران آینده.

دکتر رضا مریدی: بررسی امکان تحقق دموکراسی بدون حقوق برابر ملیتهای غیرفارس در ایران غیرممکن است. 

سخنرانی‌های بخش دوم به بررسی راهکارهای حکومت غیرمتمرکز و از آن جمله فدرالیسم با ساختار جمهوریت، نقش احزاب و تشکل‌ها، و مسائل مربوط به حقوق زنان پرداختند. این بخش بیشتر به مسائل ساختاری و حقوقی در دموکراسی پرداخته و بر اهمیت فدرالیسم و تقویت حقوق ملیتها و برابری جنسیتی تأکید کردند.

در پایان، آقای محمدرضا خشتی از حزب دموکرات آذربایجان با تشکر از شرکت‌کنندگان و سخنرانان، هدف از برگزاری کنفرانس‌های دوره‌ای را تشریح کرد و آرزوی موفقیت برای فعالان جامعه مدنی آذربایجان داشت. آقای خشتی در عین حال از شرکت‌کنندگان در سمینار، چه سخنرانان و چه مستعمین تقدیر کرد و در عین حال هدف‌های طولانی‌مدت این سمینارها در مسیر دموکراسی رادیکال و حقوق برابر سیاسی اجتماعی در ایران بعد از جمهوری اسلامی تاکید کرد. 

در ضمن تمامی سخنرانیهای و پاسخ و پرسشهای این سمینار بتدریج از سوی فعالان جامعه مدنی آذربایجان در مدیا و اینترنت منتشر خواهد شد.

این کنفرانس به طور کامل از کانال اینستاگرامی ” فعالان جامعه مدنی آذربایجان ” پخش مستقیم شد واکنون کپی ضبط شده ان در همان کانال قابل دسترسی میباشد:

https://www.instagram.com/azciso2024/

رادیو زمانه :

https://www.radiozamaneh.com/838900/