چالشی که با به رای گذاشتن قطعنامه ی تمديد تحريم تسليحاتی ايران در شورای امنيت آغاز می شود اگرچه ممکن است در اين و يا آن رای گيری جمهوری اسلامی امتياز بگيرد اما در روند کشمکش، کل تحريم های سازمان ملل عليه ايران محور زورآزمايی تهران- واشنگتن قرار می گيرد و جمهوری اسلامی به خاطر دفاع از تدام پروژه ی تسليحاتی خود زمينه را برای بی اعتبار شدن توافق هسته ای(برجام)، قطعنامه ی 2231 سازمان ملل و بازگشت به دوران قبل از اين توافق باز می کند
با نزدیک شدن زمان پایان تحریم تسلیحاتی ایران، اقدامات آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی و جلوگیری از ورود آن به بازار خرید و فروش سلاح های متعارف از رایزنی با متحدان به مرحله ی صدور قطعنامه در سطح شورای امنیت رسیده است.
نشریه فارن‌پالیسی گزارش داده دولت آمریکا روز سه‌شنبه قطعنامه‌ای را که خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی است در شورای امنیت سازمان ملل متحد به رأی خواهد گذاشت.
فارن‌پالیسی این قطعنامه را نمونه‌ای از سندی با ویژگی‌های «دیپلماسی ترامپ» توصیف کرده و نوشته است: «این قطعنامه جسورانه است و به دنبال تحمیل تعهدات حقوقی جامع به کشورها و ملزم کردن آنها به مقابله با کشتی‌های حامل بارهای ایران و توقیف آنها است.»
آمریکا موضوع ضرورت تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی را تحت ماده ۴۱ فصل هفتم منشور ملل متحد مطرح کرده و یک نظام بازرسی سخت‌گیرانه از محموله‌ها از مبدا و مقصد ایران طراحی کرده است.
در مقدمه ی پیش نویس به تمام اقدامات نظامی جمهوری اسلامی در منطقه با استناد به گزارش دبیرکل سازمان ملل اشاره شده و تدوین کنندگان تلاش کرده اند مخاطب در باره ی عملیات فرامرزی جمهوری اسلامی اطلاعات داشته باشد و با قطعنامه همدلی پیدا کند.
پیش‌نویس قطعنامه آمریکا علاوه بر این، به دنبال مجازات‌هایی مانند مصادره دارایی‌ها و منع سفر برای افراد و نهادهای جمهوری اسلامی از جمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.
بنا بر گزارش‌های غیررسمی، محتوی قطعنامه تازه آمریکا، مشابه با قطعنامه‌ای است که متن آن از ابتدای سال جاری میلادی به صورت تدریجی نخست در اختیار متحدان خاورمیانه‌ای آن کشور و متعاقباً اعضای اروپایی شورای امنیت قرار گرفت و در نهایت به شورای امنیت برده شد ولی به رأی گذاشته نشد.
دیپلمات‌های سازمان ملل به فارن‌پالیسی گفته‌اند انتظار می‌رود ایالات متحده این قطعنامه را روز دوشنبه رسماً ارائه کند و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تا سه‌شنبه در خصوص آن رأی‌گیری انجام شود.
فارن پالیسی تصریح کرده قطعنامه آمریکا احتمالاً از حمایت اندک در میان متحدان اروپایی این کشور برخوردار خواهد شد، زیرا این کشورها فکر می‌کنند که تصویب چنین قطعنامه‌ای به نابودی توافق هسته‌ای برجام منجر خواهد شد.
چین و روسیه به صراحت اعلام کرده‌اند که این قطعنامه را وتو خواهند کرد؛ با این حال فارن‌پالیسی نوشته ممکن است کار اصلاً به نیاز به وتو هم نکشد زیرا واشنگتن احتمالاً از ۹ رأی لازم برای تصویب قطعنامه خود نیز برخوردار نیست.
تحریم‌های تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی طبق مفاد برجام ۱۸ اکتبر سال جاری میلادی به پایان می‌رسد اما دولت آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» تلاشی را برای جلوگیری از انقضای این تحریم‌ها آغاز کرده است.
یک قطعنامه برای تصویب در شورای امنیت نیازمند موافقت دست‌کم ۹ عضو، بدون وتو از سوی هر یک از ۵ عضو دائم شورای امنیت (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و انگلیس) است.
دولت ترامپ گفته در صورتی که در تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران موفق نشود قصد دارد از یکی از بندهای برجام که با نام‌هایی مانند «مکانیسم ماشه»، «ساز و کار حل و فصل اختلاف» یا «ساز و کار بازگشت خودکار تحریم‌ها» شناخته می‌شود برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران استفاده کند.
در صورت تصویب قطعنامه ی آمریکا توسط اکثر اعضای شورای امنیت و وتوی این طرح از سوی چین و یا روسیه، آمریکا با تکیه بر رأی اکثریت اعضای شورای امنیت، ضمن اعلام پیروزی علیه محور پکن-مسکو-تهران، تهدید خود را برای استفاده از «مکانیسم ماشه» عملی و با استناد به بندهای ۱۰ و ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که در آن برخورداری آمریکا از تمام حقوق ناظر بر اجرای برجام با قید نام و بدون ابهام قید شده، جمهوری اسلامی را به نقض توافق اتمی ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۵ متهم خواهد کرد.
با این حال جمهوری اسلامی و برخی از مفسران توافق هسته ای می گویند آمریکا از آن جهت که اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ از برجام خارج شده جزو طرف‌های مشارکت‌کننده در «برجام» نیست و نمی‌تواند از بندهای این توافق برای تمدید تحریم‌ها علیه ایران استفاده کند.
از طرف دیگر، مقام‌های دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا ادعا می‌کنند آمریکا با خروج از برجام این توافق را «نقض» نکرده و هنوز یکی از طرف‌های مشارکت‌کننده در آن محسوب می‌شود.
چالشی که با به رای گذاشتن قطعنامه ی تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت آغاز می شود اگرچه ممکن است در این و یا آن رای گیری جمهوری اسلامی امتیاز بگیرد اما در روند کشمکش، کل تحریم های سازمان ملل علیه ایران محور زورآزمایی تهران- واشنگتن قرار می گیرد و جمهوری اسلامی به خاطر دفاع از تدام پروژه ی تسلیحاتی خود زمینه را برای بی اعتبار شدن توافق هسته ای(برجام)، قطعنامه ی ۲۲۳۱ سازمان ملل و بازگشت به دوران قبل از این توافق باز می کند. چین و روسیه که ممکن است روز سه شنبه به نفع جمهوری اسلامی از برگ وتوی خود استفاده کنند، اما در ادامه ی روند نمی توانند مانع بازگشت کل تحریم های سازمان ملل علیه ایران بشوند، این چالش به هر شکلی رقم بخورد بازنده ی آن چین و روسیه نخواهند بود. در مقطع کنونی این جمهوری اسلامی است که در برابر انتخاب بین تمدید تحریم تسلیحاتی حالا به شکل نرمتر از آن که آمریکا می خواهد و یا خطر بازگشت کل تحریم ها علیه ایران قرار گرفته است. در این روند تهدید جمهوری اسلامی به خروج از توافق و یا عدم رعایت “ان پی تی” و جلوگیری محدود و یا کامل از نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی بر مراکز هسته ای ایران به جای آن که کارگشا باشند، اروپا و آمریکا را به هم نزدیکتر و هزینه مخالفت پکن و مسکو را بالاتر می برد.
ثبت ديدگاه