خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی به نقل از منابع دیپلماتیک نوشته است که اتحادیه اروپا به مقام‌های ایرانی اطلاع داده که بنا دارد تا تحریم‌های برنامه موشک بالستیک ایران را پابرجا نگه دارد. این در حالی است که مطابق توافق هسته‌ای ایران (برجام) قرار بود که این تحریم‌ها در پاییز سال جاری لغو شود.

در گزارش رویترز آمده است که استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی علیه اوکراین و احتمال انتقال موشک‌های ایرانی به روسیه از دلایل لغو نشدن این تحریم‌ها ذکر شده است.

همچنین اتحادیه اروپا معتقد است که با توجه به نقض تعهدات برجامی جمهوری اسلامی، ایران نباید از امتیازات برجام بهره‌مند شود.

به دنبال خروج آمریکا از برجام در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ایران هم به طور گام به گام اجرای تعهدات خود در این توافق را کنار گذاشته است.

برآورد آمریکا این است که در شرایط کنونی با افزایش ظرفیت غنی‌سازی، ایران قابلیت آن را دارد که ظرف ۱۲ روز اورانیوم لازم برای ساخت یک بمب هسته‌ای را غنی کند. این دوره در زمان برقراری برجام یک سال برآورد می‌شد.

مذاکرات طولانی احیای برجام سرانجامی نداشته و با ادامه بن‌بست برجام و پیچیدگی مضاعف ناشی از استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی، رابطه میان ایران و قدرت‌های غربی پرتنش بوده است.

هرچند، در هفته‌های اخیر نشانه‌ها و گزارش‌هایی از یک «توافق موقت» بین ایران و آمریکا منتشر شده است. ایران همچنین حاضر به مبادله چند زندانی اروپایی و دوتابعیتی شده است.

احتمال «تلافی» ایران

یک دیپلمات غربی، به شرط فاش نشدن هویتش، درباره برنامه اروپا برای حفظ تحریم‌ها به رویترز گفته: «ایرانی‌ها با صراحت در جریان قرار گرفته‌اند و الان مساله این است که اگر ایران بخواهد اقدامی تلافی‌جویانه انجام دهد چه خواهد بود و چه طور باید انتظارش را داشت.»

مطابق قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل درباره توافق ایران و قدرت‌های جهانی، تحریم‌های اتحادیه اروپا در ۱۸ اکتبر منقضی می‌شود.

بخش‌هایی از توافق هسته‌ای که محدودیت‌هایی زمان‌دار را دربرمی‌گرفتند و به عنوان «بندهای غروب» شناخته می‌شدند مورد انتقاد راستگرایان در آمریکا بودند و اسرائیل نیز به شدت منتقد آنها بود. در مقابل حسن روحانی و مقام‌های دولتش آنها را به عنوان دستاورد خود می‌دانستند و از جمله روی آنکه تحریم‌های تسلیحاتی ایران لغو خواهد شد مانور تبلیغاتی می‌دادند.

محدودیت‌های موشکی برجام از ایران خواسته که هیچ اقدامی برای ساخت موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای انجام ندهد، جمله‌بندی این بند قطعنامه سازمان ملل به ترتیبی است که رسما می‌خواهد مانع ساخت چنین موشک‌هایی در ایران شود اما در حد ممنوعیت رسمی نیست.

همچنین در برجام خواسته شده که هیچ پهپاد با قابلیت پرواز بیش از ۳۰۰ کیلومتر به ایران فروخته نشده و انتقال داده نشود، مگر آنکه شورای امنیت سازمان ملل برای آن مجوز بدهد.

به گزارش رویترز انریکه مورا، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات برجام در ملاقات هفته گذشته خود با مهدی باقری کنی در دوحه گفته است که اتحادیه اروپا به دنبال حفظ محدودیت‌های موشکی است. اما آقای کنی حاضر به گفتگو در این باره نشده است.

این مطلب را یک مقام ایرانی به شرط فاش نشدن هویتش به رویترز گفته است.

یک مقام ایرانی دیگر هم به شرط فاش نشدن هویتش گفته است که با توجه به پیشرفت برنامه هسته‌ای و موشکی ایران، تحریم‌ها نمی‌توانند بر جا بمانند.

او گفته: «حفظ تحریم‌ها، با هر ظرفیت و در هر قالبی، تاثیری بر پیشرفت‌های جاری ایران ندارد و تنها یادآور این واقعیت خواهد بود که غرب قابل اتکا و اعتماد نیست.»

به گفته یک دیپلمات اروپایی انریکه مورا کار بر مقدمات حقوقی لازم برای حفظ تحریم‌های موشکی اروپا را آغاز کرده است. این اقدام باید به تایید همه ۲۷ عضو اتحادیه اروپا برسد، اما رویترز به نقل از دو منبع خود نوشته که هنوز تمامی اعضای این اتحادیه در جریان آن قرار نگرفته‌اند.

نبیله مصرالی، سخنگوی اتحادیه اروپا در امور خارجه، در پاسخ به رویترز گفته است که برجام جزئیاتی درباره تعهدات طرف‌های مختلف در بندهای «غروب» دارد و هنوز ماه‌ها به این تاریخ باقی مانده است.