نمایندگان مجلس ایران پس از بررسی طرح استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد و دارایی، به برکناری او رای دادند.

از مجموع ۲۷۳ نماینده حاضر در مجلس، ۱۸۲ نفر به او رای عدم اعتماد دادند و تنها ۸۹ نماینده با ادامه کار او موافقت کردند.

نوسانات ارزی، کاهش ارزش پول ملی، بحران تورم و قیمت کالاهای اساسی از اصلی‌ترین دلایل استیضاح وزیر اقتصاد دولت آقای پزشکیان عنوان شده بود.

آقای پزشکیان که امروز برای دفاع از از وزیرش به مجلس رفته بود، گفت کشور «در حالت جنگی» است و حتی قطر و ترکیه و عراق هم دلارهای ایران را پس نمی‌دهند. با این حال، عبدالناصر همتی در سخنانی در دفاع از خود وعده داده بود «نرخ ارز کاهش خواهد یافت.»

پیشتر ۹۱ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرح استیضاح آقای همتی را امضا کرده بودند. بعضی از نمایندگان مجلس می‌گفتند استیضاح آقای همتی «به صلاح کشور نیست.»

در جلسه امروز آقای پزشکیان گفت ما در «جنگ» هستیم. او در ادامه گفت «با آمدن دونالد ترامپ و امضای یک قانون بسیاری از کشتی ما در دریا تحریم شدند و ماندند چگونه نفت و گازشان را تخلیه کنند.»

مسعود پزشکیان با اشاره به شرایط کشور گفت «درقطردلار داریم پس نمی‌دهند. رهبری هم گفتند شش میلیارد دلار دست قطر پول داریم پس نمی‌دهند. در عراق و ترکیه هم دلار داریم پس نمی‌دهند.»

مسعود پزشکیان گفت: «از روزی اولی که آمدیم، هنیه را شهید کردند. بعد غزه، لبنان، ترامپ، هر کدام به عنوان یک مسئله آمد. ما در یک جنگ تمام عیار با دشمنیم.»

او گفت: «وقتی در جنگیم باید حالت جنگی بگیریم. در حالت جنگی اینکه همدیگر را مقصر کنیم مشکل ما را حل نخواهد کرد.»

رهبر ایران هم بارها از تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی به عنوان «جنگ اقتصادی» یاد کرده است.

پزشکیان: موافق گفتگو با آمریکا بودم اما نظر رهبری را پذیرفتم

آقای پزشکیان در بخش دیگری از سخنانش گفت خودش موافق مذاکره با آمریکا بود اما پس از مخالفت رهبر ایران با هر گونه مذاکره، حرف او را پذیرفته است.

او بار دیگر با عذرخواهی از مردم به خاطر قطع برق و مشکلات انرژی گفت «از همین تریبون باز از مردم عزیزم کشورمان عذرخواهی می‌کنم. من به هیچ وجه دلم نمی‌خواست مازوت بسوزانیم و برق مردم و کارخانه‌های تولیدی را قطع کنیم.»

او گفت «اگر بعضی این کارها را نمی‌کردیم مجبور بودیم در زمستان، در سرما گاز مردم را قطع کنیم.»

مسعود پزشکیان گفت: «مشکلات مدیریتی ظرف شش ماه قابل حل نیست.» او گفت وزرایش هنوز نتوانسته‌اند مدیرانشان را بچینند.

رئیس‌جمهور ایران گفت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران در جمع سران قوا گفته است شما تصمیم بگیرید ما هم «پشتیبانی می‌کنیم.»

محمد قسیم عثمانی، نماینده مردم بوکان و از مخالفان استیضاح آقای همتی گفت: «تنها این دولت است که با چنین شرایط استثنایی مواجه شده است و امروز باید دست این دولت را گرفت نه پای آن را کشید.»

اما جبار کوچکی‌نژاد عضو کمیسیون برنامه و بودجه و از موافقان استیضاح گفت: «این استیضاح به دلیل ضعف عملکرد وزیر است و به دولت کمک می‌کند.»

روح‌الله ایزدخواه نماینده تهران هم در دفاع از استیضاح گفت: «مشکل شخصی با همتی نداریم اما در مقابل اقتصاد وابسته خواهیم ایستاد». او در ادامه گفت «سلطان سکه را اعدام می‌کنیم اما در استیضاح وزیر اقتصاد تعارف می‌کنیم؟ مجلس همان اول لطف خود را به دولت آشکار کرد. آقای همتی هندوانه در بسته نبود و خط مشی او مشخص بود. آیا زود است از فروپاشی اقتصادی جلوگیری کنیم؟»

حاشیه‌های استیضاح

یکی از نکاتی که توجه رسانه‌های اجتماعی را به خود جلب کرد روبوسی امیرحسین ثابتی با مسعود پزشکیان بود. آقای ثابتی از حامیان سعید جلیلی در انتخابات گذشته بود و در ماه‌های اخیر حملات تندی به دولت پزشکیان کرده است.

آقای ثابتی که از موافقان استیضاح آقای همتی و مخالف سرسخت دولت پزشکیان است،‌ در سخنان خود گفت: «والله قسم من می‌خوام کمک شما کنم. می‌خواهیم عامل بخشی از گرانی ارز را از دولت شما بکشیم بیرون. حالا شما باور می‌کنید یا نمی‌کنید. ولی ما باید وظیفه‌مان را انجام دهیم آقای پزشکیان عزیز.»

محمد قسیم عثمانی،‌ نماینده بوکان و غلامرضا تاجگردون، نماینده گچساران و رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس که از مخالفان استیضاح بودند در سخنانشان به پیامک‌هایی اشاره کردند که برای نمایندگان ارسال و از آنها خواسته شده بود که رای مثبت بدهند.

آقای عثمانی در حمایت آقای همتی گفت که او «هزار همت رانت را از گلوی رانت‌خواران بیرون آورده» و «همان‌ها» برای نمایندگان پیامک‌هایی را با این محتوا فرستادند که «مرد نیستید اگر استیضاح نکنید.»

آقای تاجگردون هم به خبرنگاران گفت: «پیامک داده‌اند از طرف قرارگاه دانشگاهیان دولت سایه که به استیضاح رای مثبت بدهم.»

هواداران آقای پزشکیان از اصطلاح «دولت سایه» برای اشاره به حامیان سعید جلیلی استفاده می‌کنند و می‌گویند آنها و نمایندگان منتسب یا عضو جبهه پایداری «از هیچ کوششی برای زمینگیر کردن دولت پزشکیان دریغ نمی‌کنند.»

دفاع از وزیر خود به مسئله مذاکره با آمریکا اشاره کرد و گفت: «ممکن است در فضای مجازی، سخنانی از من منتشر کنند و بگویند که بنده خواهان گفتگو هستم. بنده همچنان معتقدم که گفتگو لازم است، اما همان‌طور که مقام معظم رهبری موضع را مشخص کرده‌اند، بر این مسیر پایبند خواهیم ماند.» این گفته‌ها فریاد «احسنت احسنت» گروهی از نمایندگان مجلس را به دنبال داشت.

عبدالناصر همتی در بخشی از دفاعیات خود گفت که سوالات مطرح شده درباره سهام عدالت قبلا در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ مطرح شده بود. او گفت اصلا برای بازماندگان سهام عدالتد قانونی بودجه قانونی نداشته‌اند: «من که نمی‌توانم درباره دولت گذشته جواب بدهم.»

او در پاسخ به سوالی درباره بورس گفت: «چون سوالات استیضاح از سوالات دو سال پیش کپی شده در بورس به اشتباه افتادند. اتفاقا در این دولت به بورس خیلی اهمیت دادیم.»

رسانه‌های ایران تصاویری از لابی نمایندگان جبهه پایداری در مجلس از جمله حمید رسایی نماینده تهران، قاسم روانبخش نماینده قم و نصرالله پژمانفر نماینده مشهد در مجلس برای به نتیجه رسیدن استیضاح منتشر شده‌اند. آقای رسایی که از طرفداران استیضاح بود یک هفته پیش سخنرانی خود در جلسه غیرعلنی مجلس را منتشر کرد که در آن خواستار محاکمه عبدالناصر همتی شده بود.

حین جلسه استیضاح، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس به نمایندگانی که در راهروهای صحن ایستاده بودند، تذکر داد که در جایگاه خود قرار گیرند و گفت: «حتما باید اسم ببرم که چه کسانی در راهروها هستند؟»

 

همتی: از من نخواهید صحبت‌هایی کنم که دشمن را شاد ‌می‌کند

عبدالناصر همتی امروز در دفاع از خود گفت: «بالا رفتن قیمت ارز و نرخ برابری تومان به دلار که حدود ۹۱ و ۹۲ هزار تومان است قیمت واقعی نیست و ناشی از انتظارات تورمی است.»

او گفت: «تورم مضمن مهمترین مسئله کشور است. اما نرخ تورم در ایران کاهش یافته. سال گذشته در همین ماه تورم ۴۲ درصد بود اما امسال به ۳۲ درصد رسیده است. بله ۳۲ درصد هم بد است اما داریم با ۴۲ و ۵۵ درصد مقایسه می‌کنیم.»

او همچنین در دفاع از خود گفت که «حوادث سوریه و لبنان، از دست دادن بزرگترین رهبران مقاومت و روی کار آمدن ترامپ و عملا اعلام جنگ مستقیم اقتصادی» را از دیگر دلایل نوسان قیمت ارز خواند.

آقای همتی خطاب به نمایندگان گفت: «از من نخواهید صحبت‌هایی را مطرح کنم که دشمن را شاد کند» از جمله اینکه «ناترازی بانک‌های ما وحشتناک است.»

او همچنین گفت: «ظرف ۷ سال گذشته ۱۰ میلیون نفر زیر خط فقر رفته‌اند. ما هم از این موضوعات با خبریم. اما ما هم بر اساس امکانات داریم جلو می‌رویم.»

وزیر اقتصاد با اشاره به آنچه «جنگ اقتصادی» کشورهای خارجی علیه ایران خواند، گفت اما «کشور عملا با مقاومت مردم اداره می‌شود.»

او علت «رشد نقدینگی در ایران را مشکلی خواند که از گذشته بر جای مانده است.»

وزیر اقتصاد گفت: «در سال ۱۳۹۷ وقتی ریاست بانک مرکزی را بر عهده گرفتم، دونالد ترامپ گفته بود چهل سالگی انقلاب را در ایران تهران جشن می‌گیریم اما در برابرشان ایستادیم. در آن در آن زمان شرایط اقتصادی کشور بسیار سخت‌تر از الان بود و درآمد کشور هفت میلیارد دلار بود.»

او در دفاع از عملکرد دولت مسعود پزشکیان گفت: «ما ظرف پنج ماه گذشته، ۸۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه سال ۱۴۰۳ را تامین کرده‌ایم.» به گفته وزیر اقتصاد، تامین کسری بودجه با اقداماتی از جمله اخذ اجازه از رهبر ایران برای فروش اوراق بوده است.

او گفت: «در این دوره یک ساعت پرداخت حقوق‌ها عقب نیفتاده است.»

اعلام وصول طرح استیضاح وزیر اقتصاد پس از برگزاری جلسه غیرعلنی دیروز مجلس درباره افزایش قیمت ارز بود که رئیس‌جمهور، وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی در آن حضور داشتند.

پس از افزایش ناگهانی قیمت ارز، هیئت رئیسه مجلس اعلام کرد که جلسه استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد ایران در مجلس شورای اسلامی ۱۲ اسفند برگزار می‌شود.

بلافاصله پس از اعلام مجلس، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور در بازدید «سرزده» از وزارت اقتصاد تاکید کرد تمام تصمیم‌های پولی و بانکی و ارزی «در جلسه سران قوا» گرفته می‌شود و «اینکه بگوییم همه تقصیرها مربوط به یک نفر می‌شود بی‌انصافی است.»

طی ماه‌هایی که او ریاست این وزارت‌خانه را بر عهده گرفته است، مشکلات اقتصادی در ایران تشدید شده است.

نرخ دلار در بازار آزاد ایران در زمان آغاز به کار دولت مسعود پزشکیان حدود ۶۰ هزار تومان بود و در بهمن ماه تا آستانه ۹۵ هزار تومان هم پیش رفت.

عبدالناصر همتی که ریاست بانک مرکزی ایران را در دولت روحانی در کارنامه خود دارد، در دولت چهاردهم سکاندار وزارت اقتصاد شد.