انتظار می رود ولادیمیر پوتین در انتخاباتی که از ۱۵ تا ۱۷ مارس برگزار میشود برای پنجمین بار پیروز شود
در روسیه فرآیند سه روزه انتخاب رئیس جمهور آغاز شده است که از ۱۵ تا ۱۷ مارس ادامه خواهد داشت.
بسیاری بر این باورند که قطعی است که در این انتخابات، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور فعلی، برنده اعلام خواهد شد و پنجمین دوره ریاست جمهوری خود را آغاز خواهد کرد.
سئوال این است که اصلا چرا حکومت روسیه به خود زحمت برگزاری انتخاباتی را میدهد که نتیجه آن پیشاپیش معلوم است و نتیجه اعلام شده این انتخابات در مورد محبوبیت واقعی پوتین چه پیامی خواهد داشت؟
ولادیمیر پوتین عملا از سال ۲۰۰۰ تا کنون بر روسیه حکومت کرده است.
او اولین بار توسط بوریس یلتسین، رئیس جمهور وقت، به عنوان رئیس جمهور موقت منصوب شد و اولین پیروزی انتخاباتی خود را در مارس ۲۰۰۰ به دست آورد.
بین سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲ او تغییر نقش داد و برای چهار سال نخست وزیر شد اما در همان سمت هم، قدرت واقعی و کامل را در دست داشت.
در آن زمان، قانون اساسی روسیه مدت ریاست جمهوری یک نفر را به دو دوره متوالی محدود کرده بود و حکومت در مقام نخست وزیری به او اجازه میداد تا به این شرط قانونی عمل کند و بتواند دوباره نامزد ریاست جمهوری شود.
در سال ۲۰۲۰ این شرط از قانون اساسی روسیه حذف شد و انتظار عمومی این است که پوتین تا سال ۲۰۳۶ در قدرت بماند.
در چنین صورتی، او رکورد مدت حکومت ژوزف استالین، رهبر حزب کمونیست و حاکم واقعی شوروی سابق، و کاترین کبیر، فرمانروای روسیه تزاری در قرن هجدهم را خواهد شکست.
هر کدام از این دو نفر بیش از ۳۰ سال در قدرت بودند و بیشترین دوره حکومت در تاریخ روسیه را داشتهاند.
نمایش حمایت مردمی
انتخابات در روسیه به ندرت رویدادی هیجان آور بوده است اما برای نمایش مشروعیت صاحبان قدرت و تظاهر به اینکه نظر مردم هم ارزش دارد انتخابات برگزار شده است.
اگرچه در این انتخابات برنده شدن ولادیمیر پوتین قابل پیشبینی است، اما نمایش حضور بالای مردم در مراکز رایگیری و حمایت وسیع رایدهندگان از او اهمیت ویژه دارد.
روسیه در جنگی تمام عیار درگیر است که پیامدهای ماندگاری برای روسیه و جهان خواهد داشت.
برای مقامات حکومتی هم انتخابات آزمونی برای نشان دادن توانایی در جمع آوری و استفاده از امکانات اداری به منظور کسب یک سرمایه انتخاباتی قابل توجه برای رئیس جمهور است.
مدوزا، رسانه خبری مستقل روسیه، گزارش کرده که کرملین امیدوار است بتواند مشارکت حداقل ۷۰ درصد از واجدان شرایط رای و حدود ۸۰ درصد آرا برای ولادیمیر پوتین را نشان دهد.
در چنین صورتی، نتیجه این انتخابات از رقم ۷۶.۷ درصد آرای او در سال ۲۰۱۸ بیشتر خواهد بود.
تحقیقات بیبیسی حاکی از آن است که برای دستیابی به چنین نتایجی، تمهیدات ویژهای به کار بسته شده است.
هدف مقامات حکومتی، بسیج کارمندان بخش دولتی است – یعنی کسانی که در مراکز و ادارت دولت فدرال و منطقهای و همچنین شرکتهای دولتی کار میکنند.
این افراد به شدت تشویق شدهاند که در رایگیری شرکت کرده و از پوتین حمایت کنند.
در این انتخابات، حدود ۱۱۲.۳ میلیون نفر حق رای دارند.
این رقم شامل ساکن سرزمینهای اشغالی اوکراین هم میشود.
این سرزمینها شامل شبهجزیره کریمه و بخشهایی از منطقه دونباس است که به طور غیرقانونی توسط روسیه در سال ۲۰۱۴ تصرف شد و همچنین سایر مناطق شرق و جنوب اوکراین که از فوریه ۲۰۲۲ به اشغال نظامی روسیه درآمده است.
همچنین، ۱.۹ میلیون شهروند روسیه که در خارج از کشور زندگی می کنند واجد شرایط رای دادن هستند، از جمله ۱۲۰۰۰ نفر در قزاقستان، کشور همسایه که پایگاه فضایی بایکونور را به روسیه اجاره داده است.
انتخابات و جنگ اوکراین
ولادیمیر پوتین در طول مبارزات انتخاباتی خود در تعداد زیای رویدادهای مختلف ظاهر شده که عمدتا شامل جلساتی با دانشجویان و کارگران در مناطق مختلف روسیه بوده است.
در حالیکه در این نشستها او از صحبت کردن در مورد «عملیات نظامی ویژه» – اصطلاح روسیه برای تهاجم به اوکراین – اجتناب ورزیده، اما آثار جنگ در زندگی روسها مشهود بوده است: تحریمهای بینالمللی، محدودیت گزینههای سفر به خارج، کالاهای خارجی کمتر و احساس انزوا، حداقل تا آنجا که به ارتباط با اروپا و آمریکای شمالی مربوط میشود.
این جنگ جان دهها، شاید صدها هزار شهروند روسیه را گرفته است.
صدها هزار روس دیگر، اکثرا افراد جوان، تحصیل کرده و از طبقات مرفه، در ۲۴ ماه گذشته از کشورشان گریختهاند به این دلیل که با جنگ موافق نبوده یا نخواستهاند به جنگ فرستاده شوند.
حتی اگر جنگ در تبلیغات انتخاباتی هم ظاهر نشده باشد، بخشی کلیدی از روایتهای روزمره رسانههای روسیه است و روسها نمیتوانند از آن اجتناب کنند.
مشارکت بالا و حمایت زیاد از رئیس جمهور به تصمیمات بعدی او مشروعیت میبخشد و بسیاری از این تصمیمها مستقیما به تهاجم نظامی به اوکراین مربوط خواهد بود.
رقبای پوتین چه کسانی هستند؟
اسامی چهار نامزد در برگههای اخد رای چاپ شده اما رقبای پوتین هم عمدتا حمایت خود را از او اعلام کردهاند
به غیر از ولادیمیر پوتین، سه نامزد دیگر برای این انتخابات ثبت نام شدهاند: لئونید اسلوتسکی، محافظهکار ملیگرا، نیکلای خارتونوف نامزد حزب کمونیست، و ولادیسلاو داوانکوف، تاجری از حزب تازهتاسیس «مردم جدید» که جناح کوچکی در دومای دولتی – مجلس سفلای روسیه – دارد.
هر سه نفر به طور کامل از جنگ روسیه در اوکراین و ولادیمیر پوتین، رقیب انتخاباتی خود، حمایت کردهاند و هیچکدام تهدیدی واقعی برای انتخاب مجدد او محسوب نمیشود.
رقبای واقعی او یا زندانی یا حذف شدهاند یا از کشور گریختهاند.
سرسختترین مخالف پوتین، یعنی الکسی ناوالنی، در ماه فوریه در یک زندان فوق امنیتی درگذشت.
هنگامی که استیو روزنبرگ، خبرنگار بیبیسی، از نیکولای خارتونوف، نامزد انتخابات از حزب کمونیست روسیه، پرسید که آیا فکر میکند بتواند رئیسجمهوری بهتر از ولادیمیر پوتین باشد، او پاسخ داد که اظهار نظر در این مورد که او بهتر است یا پوتین به او مربوط نمیشود و این رایدهندگان هستند که «در مورد همه چیز تصمیم میگیرند.»
در عین حال، آقای خارتونوف خواستار «چرخش به چپ در آینده» است.
این شخص از سال ۲۰۲۲ تحت تحریمهای غرب قرار داشته است.
لئونید اسلوتسکی، نامزد این انتخابات و نماینده پارلمان از حزب لیبرال دموکرات روسیه، با اتهامات متعددی در مورد آزار و اذیت جنسی روبرو است.
او سفرهای دولتی به کریمه اشغالی را سازماندهی میکرد و از سال ۲۰۱۴ تحت تحریمهای بینالمللی بوده است.
ولادیسلاو داوانکوف، نامزد تازه وارد از یک حزب جدید، کمترین حضور رسانهای را داشته است.
داوانکوف، از بنیانگذاران یک شرکت لوازم آرایشی، در انتخابات شهرداری مسکو در سال ۲۰۲۳ کمی بیش از ۵ درصد آرا را به دست آورد.
در حالیکه او از «صلح و مذاکره» برای پایان دادن به جنگ با اوکراین سخن گفته، به حمایت از الحاق سرزمینهای اوکراین به روسیه رای داده که منجر به قرار گرفتن او در تحریمهای بینالمللی شده است.
مقامات دولتی از ثبت نام بوریس نادژدین، نامزد ضد جنگ برای انتخابات ریاست جمهوری، خودداری کردند حتی با وجود اینکه دهها هزار روس حمایت خود از نامزدی او را ابراز داشته بودند.
ترتیبات اخذ رای
برای اولین بار در تاریخ انتخابات ریاست جمهوری، روسها طی سه روز، از ۱۵ تا ۱۷ مارس، رای میدهند.
این شیوه برای اولین بار در رایگیری سال ۲۰۲۰ برای تغییرات قانون اساسی به اجرا درآمد و هدف از آن، کاهش خطر تجمع مردم در مراکز رایگیری در زمان شیوع کرونا بود.
شیوه اخذ رای سهروزه بار دیگر برای این انتخابات تصویب شده است هرچند ناظران مستقل با انتقاد از آن، گفتهاند که این شیوه نظارت بر شفافیت روند رایگیری را پیچیدهتر میکند.
علاوه بر این، برای اولین بار یک شبکه اخذ رای اینترنتی هم به کار افتاده است.
این شیوه به خصوص در مناطقی به کار رفته که یا به عنوان محلهای رای اعتراضی شناخته شده یا مناطقی هستند که مقامات حکومتی میدانند تلاش آنها برای کشاندن مردم به مراکز اخذ رای موفقیتی نخواهد داشت.
روسیه همچنین به دلیل گنجاندن سرزمینهای اشغالی اوکراین در این انتخابات مورد انتقاد قرار گرفته است.
گزارشهایی منتشر شده که حاکی اینکه ساکنان این مناطق برای شرکت در رایگیری از تحت فشار قرار گرفتهاند.
مجمع پارلمانی سازمان امنیت و همکاری اروپا از سال ۱۹۹۳ ناظرانی را برای نظارت بر انتخابات در روسیه اعزام میکرد اما در سه سال گذشته این روند متوقف شده است.
چه چیزی ممکن است تغییر کند؟
هیچ نظرسنجی مستقلی در روسیه وجود ندارد و بیشتر روسها اخبار خود را از رسانههای دولتی دریافت میکنند که مطالب آنها به شدت حاوی تبلیغات به نفع ولادیمیر پوتین و سیاستهای اوست.
با این حال، کارشناسان بر این باورند که روسها بیشتر از آنچه که به نظر میرسد نسبت به این دولت بدبین هستند، اما اکثر آنان از صحبت کردن در این مورد میترسند.
در روسیه، برای نمایش حتی مختصر حمایت از مخالفان مجازاتهای سختی به کار میرود و مردم جرات ندارند مخالفت خود را آشکارا ابراز کنند.
یولیا، بیوه الکسی ناوالنی، از هموطنان خود خواسته است که انتخابات را تحریم کنند و از دولتهای خارجی خواسته نتیجه این انتخابات را به رسمیت نشناسند.
در حالیکه برآوردن تقاضای دومی بعید است، درخواست اولی امکانپذیر است.
رسانه مستقل مدوزا به نقل از یک منبع نزدیک به دولت پوتین گفته است که نگرانی واقعی در مورد خطر حضور کمرنگ در انتخابات وجود دارد.
به گفته این منبع، «اگر مردم تردید نداشته باشند که پوتین حتما پیروز اعلام خواهد شد، دلیلی نمیبینند پای صندوق رای بروند.»
محتملترین نتیجه این انتخابات یک پیروزی قاطع برای ولادیمیر پوتین، حداقل روی کاغذ، است.
اما مشارکت کم به این معنی خواهد بود که حمایت مردمی از رئیس جمهور تضعیف شده است و این به نوبه خود ممکن است حتی کنترلهای شدیدتر دولتی بر مردم را به همراه داشته باشد و فضای ارعاب و سرکوب شدیدتر را بر روسیه تحمیل کند.
اطلاعات مقاله
- نویسنده, سرگی گوریاشکو
- شغل, بیبیسی
ثبت ديدگاه