جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا و یائیر لاپید، نخست‌وزیر دولت انتقالی اسرائیل روز پنج‌شنبه، ۱۴ ژوئیه (۲۳ تیر) سندی را امضاء کردند که “بیانیه اورشلیم درباره مشارکت راهبردی اسرائیل و آمریکا” نام دارد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، یکی از محورهای اصلی این سند مقابله با تهدیدهای جمهوری اسلامی و خطر دست یافتن این کشور به سلاح هسته‌ای است.
در این بیانیه که در جریان نخستین سفر بایدن به خاورمیانه به عنوان رئیس جمهوری آمریکا امضاء شد بر “اتحاد خدشه‌ناپذیر” دو طرف و تعهد دائمی آمریکا نسبت به حفظ امنیت اسرائیل تاکید شده است.
تعهد آمریکا به جلوگیری از ایران اتمی
ایالات متحده متعهد شده هرگز به جمهوری اسلامی اجازه مجهز شدن به سلاح اتمی را ندهد و برای تحقق این امر از تمام “عناصر قدرت ملی” خود استفاده کند.
جو بایدن روز چهارشنبه در مصاحبه‌ای گفته بود برای این منظور استفاده از گزینه نظامی هم به عنوان آخرین راهکار منتفی نیست اما اولویت با دیپلماسی است.
پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و آلمان پس از بیش از یک سال مذاکره با نمایندگان جمهوری اسلامی در سال ۲۰۱۵ یک توافق هسته‌ای امضاء کردند که قرار بود ایران را از دست یافتن به بمب اتمی بازدارد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا اردیبهشت ۱۳۹۷ فرمان خروج از توافق هسته‌ای را امضاء و ضمن اعمال مجدد تحریم‌های تعلیق شده آنها را به مرور تشدید کرد.
ترامپ هدف از تشدید تحریم‌ها را وارد کردن فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی برای کشاندن ایران به پای میز مذاکره و رسیدن به یک توافق جامع‌تر عنوان کرد که شامل فعالیت‌های موشکی و منطقه‌ای تهران نیز بشود.
جمهوری اسلامی در مقابل، از نخستین سالگرد خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اجرای تعهدات برجامی خود را کاهش داد و غلظت و حجم اورانیوم غنی‌شده را بسیار فراتر از حد مجاز در توافق افزایش داد.
آخرین فرصت برای احیای برجام؟
بایدن از دوران رقابت‌های ریاست جمهوری یکی از برنامه‌های خود پس از ورود به کاخ سفید را احیای توافق هسته‌ای عنوان می‌کرد.
کشورهای باقی‌مانده در توافق از فروردین سال پیش مذاکراتی برای احیای برجام را در وین آغاز کردند که آمریکا هم به طور غیرمستقیم در آن مشارکت داشت.
این مذاکرات بیستم اسفند ماه بدون نتیجه متوقف شد و مطابق شواهد، علت به بن‌بست رسیدن آن پاره‌ای مسائل مورد اختلاف میان آمریکا بود.
بر همین اساس نمایندگان ایران و آمریکا با واسطه معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مذاکرات غیرمستقیمی را در دوحه، پایتخت قطر آغاز کردند که آن هم پس از دو روز بی‌نتیجه ماند.
آمریکا و کشورهای اروپایی طرف توافق، درخواست‌های فرابرجامی جمهوری اسلامی را عامل توقف مذاکرات می‌دانند و ایران مدعی است ایالات متحده از دادن تضمین‌های لازم برای منتفع شدن این کشور از مزایای اقتصادی رفع تحریم‌ها خودداری می‌کند.
جو بایدن پس از امضای بیانیه اورشلیم، در نشست خبری مشترک با لاپید تاکید کرد که همچنان دیپلماسی را بهترین امکان برای جلوگیری از دسترسی ایران به سلاح اتمی می‌داند اما تا ابد منتظر بازگشت تهران به میز مذاکرات نمی‌ماند.
اسرائیل که همواره با احیای برجام مخالفت کرده معتقد است احیای برجام هم خطر دست یافتن جمهوری اسلامی به بمب اتمی را منتفی نمی‌کند و باید از راه‌های دیگر جلوی این تهدید گرفته شود.
آمریکا در سند اورشلیم متعهد شده توانایی اسرائیل برای بازدارندگی دشمنانش و دفاع از خود در برابر هر گونه تهدید یا ترکیبی از تهدیدها را حفظ و تقویت کند.
در این بیانیه همچنین به اسلامگرایان افراطی فلسطینی مستقر در باریکه غزه و شبه‌نظامیان حزب‌الله لبنان که از سوی جمهوری اسلامی تامین مالی و تجهیز می‌شوند و امنیت اسرائیل را تهدید می‌کنند نیز اشاره شده است.
به گزارش خبرگزاری آلمان، با وجود تعهد ایالات متحده نسبت به حفط امنیت اسرائیل، پائیر لاپید در نشست خبری مشترک با جو بایدن از اتخاذ راهکارهای قاطع‌تر برای مقابله با خطر هسته‌ای شدن ایران تاکید کرد.
اسرائیل خواهان “تهدید نظامی باورپذیر” علیه ایران
نحست‌وزیر موقت اسرائیل می‌گوید تنها از طریق یک “تهدید نظامی باورپذیر” می‌تواند مانع دست یابی جمهوری اسلامی به بمب اتمی شد.
او تاکید کرد تنها راه مقابله با ایران در این مسیر ابراز اطمینان از این است که جهان آزاد در صورتی که جمهوری اسلامی به توسعه فعالیت‌های اتمی خود ادامه دهد به زور متوسل می‌شود.
جو بایدن روز چهارشنبه در فرودگاه بن گوریون تل‌آویو گفت در سفر به خاورمیانه درباره سیستم دفاعی مشترک اسرائیل و کشورهای منطقه و حمایت از سامانه دفاعی موسوم به گنبد آهنین و پدافند لیزری جدید اسرائیل بحث و رایزنی می‌کند.
از مدتی پیش زمزمه رایزنی و برنامه‌ریزی‌هایی میان اسرائیل و کشورهای عربی منطقه برای راه‌اندازی یک سامانه یک‌پارچه پدافند هوایی برای مقابله با تهدیدهای جمهوری اسلامی به گوش می‌رسد که آمریکا نیز از آن حمایت می‌کند.
بایدن در ادامه سفر خاورمیانه‌ای خود پس از دیدار با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی‌ها در کرانه باختری با یک پرواز مستقیم وارد جده می‌شود.
رئیس جمهوری آمریکا در سفر به عربستان سعودی با سران کشورهای حاشیه خلیج فارس و چند کشور عربی دیگر نیز دیدار و گفت‌وگو می‌کند و مطابق گزارش‌ها مقابله با تهدیدهای موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی یکی از محورهای مهم رایزنی‌های او در این سفر خواهد بود.
جو بایدن روز چهارشنبه تاکید کرد در سفر منطقه‌ای خود به تقویت روند همگرایی اسرائیل در منطقه و عادی‌سازی روابط این کشور با کشورهای عربی ادامه خواهد داد.
دور جدید عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی سال ۲۰۲۰ با میانجیگری دولت دونالد ترامپ و در چارچوب پیمان ابراهیم آغاز شد که طی آن تا کنون امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان به برقراری روابط دیپلماتیک با تل‌آویو روی آورده‌اند.
DW
ثبت ديدگاه