بی بی سی: رافائل ماریانو گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در آغاز نشست شورای حکام آژانس، درباره خودداری ایران از اجازه بازرسی دو مرکز در ارتباط با سوالاتی درباره فعالیت‌های گذشته این مراکز ابراز نگرانی جدی کرد.

آقای گروسی گفت بیش از چهار ماه است که ایران اجازه دسترسی به این دو مرکز را نداده و افزود که حدود یک سال است که جمهوری اسلامی از “گفت‌وگوی جدی درباره سوالات مربوط به فعالیت‌ها و مواد هسته‌ای اعلام‌نشده احتمالی” در این مراکز امتناع می‌کند.

مدیر کل آژانس گفت که این مسئله بر “توانایی آژانس در حل و فصل سوالات باقی‌مانده” تاثیر می‌گذارد و خواهان همکاری فوری ایران و دسترسی سریع آژانس به این مراکز شد.

موضوع ممانعت ایران از بازرسی دو مرکز اتمی در گزارش ده روز پیش آژانس هم مطرح شده بود. با این که این دو مرکز در فعالیت‌های فعلی هسته‌ای ایران نقشی ندارند اما آژانس در گزارش خود گفته بود که نیاز دارد از فعالیت‌های گذشته آن و صحت گزارش‌های ایران درباره این مراکز آگاه شود. در این گزارش جزییات تلاش مقام‌های آژانس برای دسترسی به این مراکز تشریح شده بود.

شورای حکام یکی از نهادهای اصلی سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری آژانس است که ۳۵ کشور عضو در آن نماینده دارند. نشست چهار روزه شورای حکام به دلیل شیوع کرونا به صورت مجازی برگزار می‌شود.

آقای گروسی به شورای حکام گفت در همکاری‌های جاری ایران با آژانس تغییری حاصل نشده و از زمانی که ایران اعلام کرد که محدودیت‌های فنی برجام را کنار می‌گذارد، همکاری‌های ایران با آژانس “مانند قبل” ادامه دارد.
هشدار ایران

پیش از آغاز این نشست وزارت خارجه ایران هشدار داده بود که هرگونه “تصمیم غیرسازنده” در این نشست با “واکنش درخور ایران” روبرو می‌شود.

عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، ساعاتی پیش از آغاز نشست شورای حکام به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توصیه کرد که درباره پرونده ایران “واقع‌نگری” داشته باشد و “ادعای آمریکا و رژیم صهیونیستی را مبنای سوال خود قرار ندهد.”

ایران آمریکا را به کارشکنی در پرونده هسته‌ای ایران و تلاش برای تصویب قطعنامه‌ای علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس متهم می‌کند.

اگر شورای حکام به دلیل عدم همکاری، قطعنامه‌ای انتقادی علیه ایران صادر کند، اولین قطعنامه از این نوع از سال ۲۰۱۲ تا کنون خواهد بود.

سخنگوی وزارت خارجه ایران به آژانس توصیه کرده که “آینده‌نگری داشته باشد و قدر همکاری‌های ایران را بداند.”

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در گزارش اخیر خود اعلام کرده که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران تقریبا به هشت برابر حد مجاز در برجام رسیده و سطح غنی‌سازی که در این توافق ۳/۶۷ پیش‌بینی شده تا سطح ۴/۵ درصد ادامه دارد.

ایران از حدود یک سال پیش و در اعتراض به خروج آمریکا از برجام و “تعلل” طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان کاهش تعهدات خود در برجام را آغاز و در پنج مرحله آن را عملی کرد تا این که در نهایت اعلام کرد که هرگونه محدودیت فنی از جمله سقف ذخیره‌ کردن اورانیوم غنی‌شده و سطح غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق کرده است.

کشورهای غربی بارها از این اقدامات ایران ابراز نارضایتی کرده‌اند اما ایران می‌گوید این کاهش تعهدات بر اساس بندهای پیش‌بینی شده در برجام صورت گرفته و اگر بقیه طرف‌های توافق به تعهدات خود پایبند باشند جمهوری اسلامی هم به تعهدات کامل خود در برجام بر می‌گردد.