پنج منبع آگاه به رویترز گفته اند به دنبال حملات پیاپی و مرگبار اسرائیل، سپاه پاسداران فرماندهان نظامی خود در سوریه را کاهش داده و برای حفظ نفوذ خود در این کشور بیشتر به شبه‌نظامیان شیعه متحد خود تکیه خواهد کرد.
بنابر این گزارش سپاه پاسداران از زمانی که یک دهه پیش برای کمک به بشار اسد نیروهای خود را به سوریه فرستاد، بیشترین تلفات را در آن جا متحمل شده است. حملات اسرائیل بیش از نیمی از اعضای سپاه در این کشور، از جمله یکی از فرماندهان ارشد اطلاعاتی را کشته است.
سه منبع به رویترز گفتند هر چند تندروها در تهران خواهان انتقام گیری هستند، تصمیم ایران برای خارج کردن فرماندهان ارشد خود از این کشور، تا حدی ناشی از پرهیز تهران از درگیری در سراسر خاورمیانه است. این منابع می گویند ایران قصد خروج از سوریه – بخش مهم حوزه نفوذ تهران – را ندارد، اما این بازنگری نشان می‌دهد چگونه عواقب جنگی که توسط گروه شبه‌نظامی فلسطینی حماس در حمله ۷ اکتبر به اسرائیل صورت گرفت در منطقه در حال آشکار شدن است.
ایران، یکی از حامیان حماس، تلاش کرده است در حالی که از گروه هایی که از لبنان، یمن، عراق و سوریه وارد جنگ شده اند و “محور مقاومت” خوانده می شوند، حمایت می کند، خود را از درگیری مستقیم دور نگه دارد.
یکی از مقامات ارشد امنیتی منطقه ای گفته است فرماندهان ارشد ایرانی به همراه ده ها افسر رده میانی سوریه را ترک کرده اند و این به معنای کاهش حضور جمهوری اسلامی در این کشور است. این منبع در مورد تعداد افرادی که سوریه را ترک کرده اند اطلاعاتی نداده است. رویترز می نویسد به طور مستقل قادر به تایید این اظهارات نیست. این خبرگزاری نتوانسته با سپاه پاسداران تماس بگیرد و وزارت اطلاعات سوریه به سوالات ایمیل شده ی آن پاسخ نداده است.
ایران در طول جنگ سوریه هزاران جنگجو را به سوریه اعزام کرده است. این افراد از جمله شامل اعضای سپاه می‌شوند که رسماً در نقش مشاور خدمت می‌کنند، اما اکثریت آنها شبه‌نظامیان شیعه از سراسر منطقه بوده‌اند. سه تن از این منابع گفتند که سپاه با کمک حزب الله، عملیات سوریه را از راه دور مدیریت خواهد کرد. این گروه لبنانی نیز به درخواست رویترز برای اظهار نظر پاسخ نداده است.
یک منبع دیگر، که رویترز آن را از مقامات منطقه ای نزدیک به ایران معرفی کرده، گفته است آنهایی که هنوز در سوریه هستند، دفاتر خود را ترک کرده و پنهان شده اند. وی می گوید ایرانی‌ها سوریه را رها نمی‌کنند اما حضور و تحرکات خود را تا حد زیادی کاهش داه اند.
منابع رویترز گفته اند تغییرات تاکنون تأثیری بر عملیات نداشته است. یکی از این منابع که یک ایرانی است، گفت: کاهش نیرو به تهران کمک می کند تا از وارد شدن به جنگ اسرائیل و غزه جلوگیری کند.از زمان شروع جنگ غزه، اسرائیل حملات هوایی چند ساله خود را با هدف ضربه زدن به حضور ایران در سوریه افزایش داده و به افراد سپاه و حزب الله حمله کرده است.
ارتش اسرائیل در پاسخ به سوالات رویترز گفته است در مورد گزارش رسانه های خارجی اظهار نظری نمی کند.
رسانه های دولتی ایران گزارش داده اند که در یکی از حملات، در ۲۰ ژانویه ، پنج تن از اعضای سپاه پاسداران از جمله یک فرمانده اطلاعاتی نیروی قدس، مسئول عملیات برون مرزی سپاه، در حمله به یک ساختمان در دمشق که با خاک یکسان شد، کشته شده اند.
۲۵ دسامبر در خارج از دمشق، یک مشاور ارشد سپاه مسئول هماهنگی بین سوریه و ایران کشته شد. علی خامنه ای، رهبر ایران در مراسم تشییع جنازه وی نماز اقامه کرد. رویترز می نویسد پیرامون این حادثه با شش منبع آگاه از استقرار ایران در سوریه صحبت کرده است. آنها به دلیل حساسیت موضوع خواسته اند ناشناس بمانند. سه منبع گفتند که سپاه نگرانی خود را با مقامات سوری مطرح کرده است زیرا به نظر آن ها نشت اطلاعات از درون نیروهای امنیتی سوریه در حملات مرگبار اخیر نقش داشته است.
منبع دیگری که با عملیات ایران در سوریه آشناست، گفت که حملات دقیق اسرائیل باعث شده سپاه در بحبوحه نگرانی از “نفوذ اطلاعاتی”، مکان های عملیاتی و محل اقامت فرماندهان خود را تغییر دهد.
نیروهای ایرانی به دعوت اسد به سوریه آمدند و به او کمک کردند تا شورشیانی را که کنترل بخش‌هایی از کشور را در درگیری‌هایی که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد، به دست گرفته بودند، شکست دهد. سال‌ها پس از اینکه اسد و متحدانش بیشتر مناطق سوریه را پس گرفتند، گروه‌های مورد حمایت ایران همچنان در مناطق وسیعی فعالیت می‌کنند. حضور آنها منطقه نفوذ ایران را که از عراق، سوریه و لبنان تا دریای مدیترانه امتداد دارد مستحکم کرده است و به مقابله با دشمنان منطقه ای تهران از جمله اسرائیل کمک می کند.
سه تن از منابع گفتند که سپاه مجددا به استخدام جنگجویان شیعه از افغانستان و پاکستان برای اعزام به سوریه روی آورده است. این کار در ابتدای جنگ در سوریه صورت می گرفت. این منبع نزدیک به ایران گفت سپاه بیشتر از شبه نظامیان شیعه سوری استفاده می کند.
گرگوری برو، تحلیلگر گروه اوراسیا، یک شرکت مشاوره ریسک سیاسی، می گوید ناکامی در حفاظت از فرماندهان ایرانی “به وضوح موقعیت ایران را تضعیف کرده است” اما بعید است تهران به تعهد خود به سوریه برای ایفای نقش در این کشور پایان دهد. به عقیده وی هر گونه تضعیف نقش ایران در سوریه می تواند به نفع روسیه که از اسد حمایت کرده و نیروی هوایی خود را در سال ۲۰۱۵ در این کشور مستقر کرده، تمام شود. این تحلیگر می گوید: «مسکو و تهران از نزدیک با هم کار می‌کنند، اما در صورت رقابت آشکار در سوریه، روابط آنها ممکن است تیره شود».
روسیه اخیرا اعلام کرده است ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و ابراهیم رئیسی همتای ایرانی وی به زودی معاهده جدیدی را در بحبوحه تقویت روابط سیاسی، تجاری و نظامی بین دو کشور امضا می کنند.
ثبت ديدگاه