آمریکا در حال برنامه‌ریزی برای مذاکرات صلح اوکراین است. اتحادیه اروپا و اوکراین از این مذاکرات کنار گذاشته شده‌اند. این موضوع نگرانی‌ اتحادیه اروپا را برانگیخته است. واکنش کشورهای اروپایی به این وضعیت چگونه خواهد بود؟

امانوئل مکرون روز دوشنبه ۲۹ بهمن (۱۷ فوریه) حدود ۲۰ دقیقه با دونالد ترامپ تلفنی گفت‌وگو کرد. اندکی بعد از آن نشستی با شرکت چند تن از سران اروپا در پاریس برگزار کرد.

سایت خبری شبکه سراسری تلویزیون آلمان “تاگس‌شاو” در گزارشی درباره این نشست از پاریس نوشته است که کشورهای اروپایی گام‌به‌گام و با احتیاط اکنون پیش می‌روند.

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، پس از این نشست مهم‌ترین نقطه اشتراک شرکت‌کنندگان را این‌گونه بیان کرد: «ما از انجام گفتگوهای صلح استقبال می‌کنیم، اما برای ما کاملاً روشن است که این به معنای پذیرش یک صلح تحمیلی نیست و اوکراین نیز مجبور نخواهد بود هر چیزی را که به او ارائه شود، بپذیرد.»

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین هم در واکنش به مذاکرات یکجانبه آمریکا و روسیه بر سر اوکراین واکنش نشان داد و گفته است که او هرگز با تصمیماتی که میان روسیه و آمریکا بدون حضور کی‌یف اتخاذ شود، موافقت نخواهد کرد.

امکان اعزام صلح‌بانان اروپایی به اوکراین

یکی از مسائل کلیدی که در نشست پاریس مطرح شد، موضوع اعزام نیروهای نظامی حافظ صلح اروپایی به اوکراین بود.

کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، پیش از نشست پاریس گفته بود که اگر لازم باشد ارسال صلح‌بانان اروپایی به اوکراین برای حفظ صلح ممکن است. فرانسه و سوئد نیز این احتمال را رد نکرده‌اند. اما اولاف شولتس، صدراعظم آلمان هشدار داد که در حال حاضر این بحث کاملا  زودرس است و طرح آن در این مقطع زمانی اشتباه خواهد بود.

شولتس تاکید کرد که نباید درباره نتیجه مذاکرات صلح، بدون حضور اوکراین تصمیم‌گیری شود، زیرا این کشور همچنان درگیر یک جنگ شدید و بی‌رحمانه با روسیه است که بدون هیچ‌گونه ملاحظه‌ای از سوی مسکو ادامه دارد.

استارمر پس از پایان نشست پاریس موضوع اعزام صلح‌بانان اروپایی را دوباره مطرح کرد و گفت که هرگونه اقدام اروپا باید همراه با حمایت ایالات متحده باشد، زیرا تنها با تضمین‌های امنیتی آمریکا می‌توان از حمله مجدد روسیه به اوکراین جلوگیری کرد.

افزایش هزینه دفاعی اتحادیه اروپا

موضوع دوم و بسیار مهم در نشست بحران پاریس، بحث افزایش هزینه‌های دفاعی اروپا بود. دونالد توسک، نخست‌وزیر لهستان، در این نشست تاکید کرد که همه کشورهای شرکت‌کننده موافقت کرده‌اند که افزایش قابل‌توجه ظرفیت‌های دفاعی اروپا ضروری است.

اما مسئله اصلی اینجاست که چگونه باید هزینه‌های آن تامین شود؟

کشورهای شرکت‌کننده در نشست پاریس بر سر افزایش میزان هزینه‌های دفاعی به بالاتر از دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود نظرات مشابهی داشتند.

فرانسه پیشنهاد استفاده از اوراق قرضه مشترک اروپایی برای تأمین مالی هزینه‌های دفاعی را مطرح کرد.

اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، پیشنهاد کرد که از بند اضطراری بودجه استفاده شود که به اتحادیه اروپا اجازه می‌دهد در شرایط ویژه بدهی بیشتری داشته باشد.

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان هم اعلام کرد که کشورش حاضر است با اصلاح قوانین بدهی سالانه ۳۰ میلیارد یورو اضافی را برای امور دفاعی و امنیتی اختصاص دهد.

کارشناس: اروپا سال‌هاست می‌داند، چه باید کرد

اولریکه فرانکه، کارشناس امنیتی از اندیشکده “شورای روابط خارجی اروپا” (ECFR) مستقر در پاریس بر این باور است که اتحادیه اروپا نباید به دنبال راه‌حل‌های کاملا جدیدی باشد، بلکه باید روی تقویت اعضای خود تمرکز کند.

این کارشناس تاکید می‌کند نیازی نیست به دنبال “راه‌حل‌های جدید و انقلابی” بود، بلکه اروپا سال‌هاست می‌داند چه اقداماتی باید انجام دهد. از دیدگاه این کارشناس تشکیل یک ارتش مشترک اروپایی در حال حاضر ضروری نیست، بلکه تمرکز باید روی افزایش سرمایه‌گذاری در صنایع نظامی، تولید تجهیزات پیشرفته‌تر و افزایش همکاری‌های نظامی در سطح ملی و اتحادیه اروپا باشد.

اما آیا اروپا با همه این چاره‌اندیشی‌ها می‌تواند جایگاه خود را به‌عنوان یک بازیگر کلیدی در مذاکرات اوکراین تقویت کند؟

هنوز مشخص نیست که آیا این اقدامات کافی خواهد بود تا اروپا بتواند خود را به‌عنوان یک شریک جدی درمذاکرات صلح اوکراین مطرح کند.

نشست پاریس تنها آغاز یک روند جدیدی برای مقابله با اقدام یکجانبه آمریکا در مذاکرات صلح اوکراین بود و قرار است گفتگوهای بیشتری در سطح اتحادیه اروپا در آینده انجام بگیرد.

DW